Գործնական քերականություն

1.Ըստ տրված կաղապարների, բարդ նախադասություններ կազմ՛ր:

Մենք շատ ենք գնում և Գյումրի և Սևան:

Ոչ Արմենը ոչ էլ Հովհաննեսը:

Թե՛Մովսեսը թե Անահիտը:

Կա՛մ ես կգնամ Հայաստան կամ Իտալիա:

2.Տեքստը մեկ նախադասությամբ փոխադրի´ր:

Սըր Ուոլթըր Ռլեյնը (անգլիացի պետական գործիչ և ծովագնաց) Ամերիկայից Անգլիա բերեց երկու բույս՝ կարտոֆիլն ու ծխախոտը: Հավանաբար, նա Անգլիայում առաջին ծխողն է եղել:
Մի երեկո, երբ աշխատասենյակում նստած իր ծխամորճն էր ծխում, հայտնվեց ծառան՝ մի նամակ ձեռքին: Վերջինս ծխող մարդ երբեք չէր տեսել և կարծես, թե տերն այրվում է: Նա նամակը գցեց և ահաբեկված դուրս վազեց՝ գոռալով.
-Տերս այրվում է, տերս այրվում է, ծուխը դուրս է գալիս նրա քթից ու բերանից:
Հետո շտապ մի դույլ ջուր բերեց և տիրոջ վրա լցրեց: Վերջինս չհասցրեց անգամ բացատրել, թե  ի´նչ է իր ձեռքինը:

Երբ Ամերիկայից Անգլիա բերեցին կորտոֆիլ ու ծխախոտ,դեռ ծխող մարդ չտեսած ծառան դույլով ջուրը լցրեց ծխող տիրոջ վրա:

3.Կետադրի՛ր նախադասությունները:

Հույները՝ծովերի աստված Պոսեյդոնին եզ էին զոհաբերում,որպես ջրային տարերքի հզորության խորհրդանիշ:
Քարակերտ ու կղմինդրածածկ փոքրիկ տունը,որպես շքեղ ապարանք առանձնանում էր գյուղի խարխուլ տների մեջ:
Նկարահանող խցիկի մոտ անփույթ կանգնած էր Ջեկը՝ իբրև իր արժեքն իմացող անփոխարինելի օպերատոր:
Տուփից ուղիղ դեպի կինը դուրս թռավ թունավոր կանաչ օձը՝ իբրև դիպուկ նետված փետտրագնդակ:
Իբրև՝ սուրացող շնաձկանը կպած խխունջներ, կառչել էինք վազող կենդանուց:
Լեռների ու բլուրների մեծ մասը,որպես հրաբխային ժայթքման զավակներ, վեր են նետված ստորերկրյա հզոր ուժերի կողմից:

4.Ընդգծված բառերն ու բառակապակցությունները ուղղի՛ր:

Բացի աղջիկը, բոլորն ուզում էին ուրիշ քաղաք տեղափոխվել:Աղջկանից բացի, բոլորն ուզում էին ուրիշ քաղաք տեղափոխվել:Սիրահարված եմ ձեր երկրի վրա:Սիրահարված եմ ձեր երկրին:Հալվում, մաշվում էր հարազատ տան ու ընկերների կարոտով:Հալվում, մաշվում էր հարազատ տան ու ընկերների կարոտից:Կարոտում էր անգամ իրենց փողոցի ծառերը:Կարոտում էր անգամ իրենց փողոցի ծառերին:Ի՞նչ է նշանակում ընկերությունը դավաճանել:Ի՞նչ է նշանակում ընկերներին դավաճանել:Խոսքը վերաբերվում է քեզ ու քո ցանկություններին:Խոսքը վերաբերում է քեզ ու քո ցանկություններին:Ինչպե՞ս ես վերաբերում նրանց:Ինչպե՞ս ես վերաբերվում  նրանց:Քույրս երրորդ դասարան է:
Քույրս երրորդ դասարանցի է:
Բաժակը ձեռքն էր, որ մտավ:
Բաժակը ձեռքում էր, որ մտավ:
Մարսը աղքատ է ջրով:Մարսը աղքատ է ջրից:
Շատ լավ է տիրապետում անգլերենը:
Շատ լավ է տիրապետում անգլերենին:Բացի դա, ազատ ժամանակն ու արձակուրդն անցկացնում էր պրոֆեսորին ոչ սազական եղանակով:Բացի այդ, ազատ ժամանակն ու արձակուրդն անցկացնում էր պրոֆեսորին ոչ սազական եղանակով:

Մուգ ակնոցներիդ պատճառով աչքերդ չեմ տեսնում:Մուգ ակնոցների պատճառով աչքերդ չեմ տեսնում:

5.Սխալ կազմված բայաձևերը ճշտի՛ր:

Ինչ-որ մութ մարդկանց հետ էր կապնվել:
Ինչ-որ մութ մարդկանց հետ էր կապվել:
Տղաները վիճվում էին բակում, ու վեճը կատակի նման չէր:
Տղաները վիճում էին բակում, ու վեճը կատակի նման չէր:
Դեռ շատ կտուժվես՝ ինձ չլսելով:
Դեռ շատ կտուժես՝ ինձ չլսելով:
Խոսքս քեզ չի վերաբերվում:
Խոսքս քեզ չի վերաբերում:

6.Փակագծերում տրված բայը պահանջված ձևով գրի՛ր:

Պարզվում է, որ մարդու առողջական վիճակը նախ և առաջ (կախվել) է մարդկային հարաբերություններից: Նախանձը, օրինակ, ոչ միայն որդի նման կրծում է մարդու հոգին և տակնուվրա անում էությունը, այլև առաջացնում ստամոքսի խոց ու արյան ճնշման հիվանդություններ: Ահա թե ինչու են ասում. «Եթե չցանկանաս տառապել, մի՛ նախանձիր»: Զրպարտությունը, վիրավորանքը, շողոքորթությունը, անտաշ վերաբերմունքն ու հայհոյանքը նիկոտինի ու ալկոհոլի նման թունավորում նաև մարդու օրգանիզմը:
Երկրում առաջին ծխողները եգիպտական փարավոններն (լինել):
Մ.թ.ա. երկրորդ հազարամյակին վերաբերող մի թանգարանում հնագետները ծխելու հարմարանքներ գտան:Սենյակները ներկելիս պատուհաններն ու դռները փակ պիտի լինեն, որովհետև միջանցիկ քամին ու խոնավ օդը չեն թողնում, որ ներկը հավասարապես չորանա:

7.Ավելորդ բառերը գրի՛ր և նախադասություններն ուղղի՛ր:
Հավանաբար հաջողությամբ կպսակվի նախարարի այս նոր ձեռնարկը երևի:
Սրա հիման վրա կլինի հիմքը:
Մի հատ լուրջ հակաճառություն ունեմ:
Դուք չափազանցացնում եք վտանգը:
Խոսքը գնում է նրա մասին:
Ի՞նչ բան է հարբուխը:
Ի՞նչ բան են մթնոլորտային ճակատները:
Հաճելի տեսք չի թողնում:
Հեռախոսը դա շքեղություն չէ:
Դու անպայման մեծ հաջողության կհասնես երևի:
-Բանն ինչո՞ւմն է,- հարցրեց ոստիկանը:

8.Պատմությունը դարձրո՛ւ ներկա ժամանակով: Տրված և ստացված տեքստերում ո՞ր նախադասությունները լրիվ համընկան:            

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց ենք ձեռք բերել, որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ է:Ամեն օր նրան դուրս ենք տանում ու կապում ծառին:Առաջին երկու օրն է,  խելոք նստել է տան մուտքի մոտ, ու նրա կողքով չընդհատվող հոսանքով անցնում են որսորդները, մեզ սննդամթերք բերող պառավ կանայք, խումբ-խումբ վազում են խխունջներ ու միջատներ բերող փոքրիկ տղաները: Մենք ենթադրում ենք, որ այդ անդադար շարժումը կզվարացնի ու կհետաքրքրի կապիկին: Այդպես էլ կա: Նա շատ շուտ գլխի ընկավ, որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալից թաքնվել բակի դռնակի մոտ, և օգտվեց դրանից: Հենց որ ոչինչ չկասկածող աֆրիկացի մեր բակ մտավ, կապիկն իսկույն դուրս ցատկեց դարանից ու բռնեց խեղճի ոտքը: Հետն էլ այնքան սոկալի ճղճղոց գցեց, որին նույնիսկ ամենապինֆ նյարդերն ունեցող մարդը չդիմացավ:

9.Բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր միայն տրված բառերի արմատներով:
ա) հայրապետ, սահմանազոր, դիմադիր, խաչակնքել, ծանրակշիռ, գլխարկ,
բ) զվարթաբան, ձայնասփյուռ, լուսապսակ, աստղագուշակ, մեղմաշունչ, կանխավճար, բարետես, ժպտալից:

10.Պատմությունը շարունակի՛ր:
Տիեզերանավի բոլոր ուղևորներն արդեն տեղերում էին, շարժասանդուղքը հեռացել, դուռն ամուր փակվել էր, և ուղեկցորդուհին թռիչքի մասին էր հայտարարում: Բայց դեռ վախենում էի, որ հանկարծ կզղջան մեզ այդ վտանգավոր թռիչքին թողնելու համար, կիջեցնեն և մեր բոլոր ջանքերն ապարդյուն կանցնեն: Բայց հանկարծ մի ահավոր աղմուկ սկսվեց, նավը ցնցվեց ու թափով պոկվեց տեղից:
Մխրճվում ենք երկնքի մեջ, սլանում ենք դեպի աստղերը:Կարծես թե ստացվեց:Մենք թռչում էինք:Մինչև հիմա զարմանում եմ,թե ինչպես դա ստացվեց:Զարմանում եմ ու չեմ կարողանում այդ պատկերացումները,ինչ որ ես եմ զգացել ձեզ փոխանցեմ:Բոլորը ուրախ էին:

11.Հոմանիշներից յուրաքանչյուրով նախադասություն կազմի՛ր:
ա) երկարել, ձգվել,
բ) աղքատ, խեղճ,
գ) գույն, երանգ:
12.Տրված առածներն ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:
Ամառվա փուշը՝ ձմեռվա մուշը:
Բարեկամ կորցնելը հեշտ է,գտնելը դժվար:
Դուրսը՝ քահանա,ներսը սատանա:
Գիտունին գերի եղիր, անգետին սիրելի մի եղիր:
Գիտունի հետ քար քաշի, ……….:
Իր աչքի գերանը չի տեսնում, ուրիշի աչքի փուշն է տեսնում:

13.Նախածանցն այնպիսի վերջածանցով փոխարինի՛ր, որ բառի իմաստը չփոխվի.
դժգույն-գունատ
անպոչ-պոչատ
անկուռ (անթև)-կռնատ
անքուն-քնատ
անգլուխ-գլխատ
թողնել-

14.Տրված բառերի տարբեր իմաստներով  նախադասություններ կազմի՛ր և ցո՛ւյց տուր, թե ինչ կարող են նշանակել.
Սրի
Ես սրի ծայրով խոսեցի նրա սրտին:
Ես սրիչով մատիտը սրեցի:
աղի
Ճաշը շատ աղի էր:
մարտ
Ես մարտին ունեցա հաղթանակ:
Մարտը վատ ամիս է:
որդիՆա մեր որդին էր:
Նա Աննայի որդին էր:
15.Գծիկները ը կամ ն մասնիկով (հոդով) փոխարինի՛ր:       

  Ժողովուրդները տարբերվում են իրենց արտաքին տեսքով, լեզվով ու սովորույթներով: Ժողովուրդներն իրենց արտաքին տեսքով, լեզվով ու սովորույթներով են տարբերվում:
Աստղադիտակը դանիացի ապակեգործներն են ստեղծել: Աստղադիտակը ստեղծել են դանիացի ապակեգործները:
Եվրոպացիներն առաջին անգամ արևածաղիկը տեսան մեքսիկական տափաստաններում, երբ հայտնագործեցին Աերիկան: Արևածաղիկը առաջին անգամ եվրոպացիներն տեսան մեքսիկական տափաստաններում, երբ հայտնագործեցին Ամերիկան: Եվրոպացիները մեքսիկական տափաստաններում առաջին անգամ տեսան արևածաղիկն, երբ հայտնագործեցին Ամերիկան:
Գառնիի սյունազարդ տաճարը (մ.թ. 77 թվական) Միհր  աստծո պատվին է ստեղծվել: Գառնիի սյունազարդ տաճարը  ստեղծվել է (մ.թ. 77 թվական) Միհր  աստծո պատվին: Միհր աստծո պատվին է ստեղծվել Գառնիի սյունազարդ տաճարն (մ.թ. 77 թվական): Միհր աստծո պատվին Գառնիի սյունազարդ տաճարը է ստեղծվել (մ.թ. 77 թվական):